Dayı naptın yav.
4K çözünürlük 4096 × 2160 pikseldir. DCI 4K diye geçer. Bizim kullandığımız 4K çözünürlük ise 3840 x 2160 pikseldir ve 4K UHD, Ultra HD olarak geçer. K, kilo yani 4 bin kısaltması olarak yatay yaklaşık 4000 piksel olan bu çözünürlüğe 4K diyoruz yani.
Ama piyasa 2K diye bir şey çıkarıyor. Bilgisayarlarda kullandığımız 2560 × 1440 piksel çözünürlüğe alakasız bir şekilde 2K diyorlar. Halbuki 4K ile aynı mantıklı isimlendirsek 2.5K falan dememiz lazım ama bununla bitmiyor. Format olarak 4:3 1920 × 1440 piksel çözünürlük gerçek 2K'dır. Yatayda yaklaşık 2000 piksel bulunduğu için. 1440p'nin adı QHD, Quad HD'dir. HD yani 1280 x 720 piksel'den tam 4 kat fazla piksel içerdiği için böyle isimlendirilir.
Peki tanıdık geldi mi yatay kısmı? Evet, bildiğimiz 1920 x 1080 piksel çözünürlükte de yatayda aynı sayıda piksel vardır. Yani 1080p aslında 2K'dır. 2K diye isimlendirilen 1440p çözünürlük 2560 x 1440p olduğu için 2.5K'dır.
Özetle, en yaygın çözünürlüklerden bahsederken 1080p ya da FHD, 1440p ya da QHD/WQHD, 2160p ya da 4K denilmesi doğrudur. Aralarında en az kafa karıştıranı 4K olduğu için 2160p demeye gerek yok sanırım.
Nvidia DSR(Dynamic Super Resolution) veya AMD VSR(Virtual Super Resolution) monitörün native çözünürlüğü üzerinde bir çözünürlükte renderlayıp downscale etme işleminin adıdır. 1080p monitörde destekleyen Nvidia ya da AMD ekran kartınız varsa ayarlardan DSR/VSR açarak istediğiniz bir çözünürlükte render aldırabilirsiniz. Yani evet 4K aldırıp 1080p monitöre downscale ettirebilirsiniz ve sadece oyun değil masaüstünde de yapılıyor bu. Anti-aliasing gibi etkide bulunuyor daha yüksek çözünürlük renderlayıp sığdırdığı için ama AA çözümlerinin aksine dümdüz tüm ekranı render alıyor, yani 4K açarsan bayağı bayağı 4K çizdiriyorsun lamı cimi yok dümdüz 4K çiziyor işte. Monitörün native 4K olsun olmasın fark etmez. Native 4K'ya kıyasla tabi ki aynı görüntü kalitesini veremiyor ama eğer güçlü bir ekran kartı varsa ve oyun da güzel tepki veriyorsa abartılmayan bir ayarla anti-aliasing çözümünden daha iyi jagging engelleniyor.
Ki bu kadar detaya girmeden bile 4K monitör alma düşük monitör al böyle çözümler kullan demek çok salakça bir söylem. İstiyorsan düzgün bir 4K monitör al tadını çıkar. 1440p alıp 4K DSR açmak kesinlikle native 4K'nın yanına yaklaşamaz görüntü kalitesi olarak.
Bir de bu kadar bahsi geçmişken belirteyim DSR/VSR kesinlikle ideal bir kullanım şekli değil. En başta Windows bozuluyor. Demiştim masaüstünü de DSR ile yükseltebiliyoruz ama mahvediyor görüntüyü. Oyunlarda kullanınca da kalıntı etkiler yapıyor. Oyunlarda da DSR oyuna bağlı olarak tepki veriyor. Ayrıca DSR'ın yenileme hızı sorunları var. 1080p144hz ekranım var 4K DSR açarım 4K144hz CSGO oynarım diyorsan mesela 60hz destekliyor, input lag ile şişiriyor. Böyle tam anlamıyla kullanışlı olmayan bir şeyi native çözünürlük yerine tavsiye etmek çok saçma. Ayrıca pancamonun durumunda bu 2. monitör olacak. DSR zaten daha da saçma bir kullanım şekli oluyor. Bütçen varsa, ihtiyacın varsa, iyi bir ürün denk getirebiliyorsan alabilirsin 4K. Bu üstteki tavsiyeyi falan salla tamamen.
Hem böyle dememiş, hem o konuda haksız, hem de senin verdiğin bilgiler yanlış. Pazarlama faciası "2K, 4K" isimlendirmesi kafaları karıştırıyor.1080P monitöründe %200 ölçeklendirme ile oyunu 2160P yani 2k yapmış oluyorsun. 2k bir ekranda %200 dsr ölçeklendirme demek 4k görüntü almaya çalışmak demek. 4k bir ekranda 4k piksel ve fps almak yerine 2k bir ekranda %200 çözünürlük arttırıp (bunu fotoşopta normal bir görüntüyü büyütmeye benzetebiliriz, görüntü bozulur ya büyütünce, ekran kartı burada bir kaç (!) matematik işlemi yaparak görüntüyü daha güzel hale getiriyor) fps almaya çalışmak daha mantıklı demiş.
4K çözünürlük 4096 × 2160 pikseldir. DCI 4K diye geçer. Bizim kullandığımız 4K çözünürlük ise 3840 x 2160 pikseldir ve 4K UHD, Ultra HD olarak geçer. K, kilo yani 4 bin kısaltması olarak yatay yaklaşık 4000 piksel olan bu çözünürlüğe 4K diyoruz yani.
Ama piyasa 2K diye bir şey çıkarıyor. Bilgisayarlarda kullandığımız 2560 × 1440 piksel çözünürlüğe alakasız bir şekilde 2K diyorlar. Halbuki 4K ile aynı mantıklı isimlendirsek 2.5K falan dememiz lazım ama bununla bitmiyor. Format olarak 4:3 1920 × 1440 piksel çözünürlük gerçek 2K'dır. Yatayda yaklaşık 2000 piksel bulunduğu için. 1440p'nin adı QHD, Quad HD'dir. HD yani 1280 x 720 piksel'den tam 4 kat fazla piksel içerdiği için böyle isimlendirilir.
Peki tanıdık geldi mi yatay kısmı? Evet, bildiğimiz 1920 x 1080 piksel çözünürlükte de yatayda aynı sayıda piksel vardır. Yani 1080p aslında 2K'dır. 2K diye isimlendirilen 1440p çözünürlük 2560 x 1440p olduğu için 2.5K'dır.
Özetle, en yaygın çözünürlüklerden bahsederken 1080p ya da FHD, 1440p ya da QHD/WQHD, 2160p ya da 4K denilmesi doğrudur. Aralarında en az kafa karıştıranı 4K olduğu için 2160p demeye gerek yok sanırım.
Nvidia DSR(Dynamic Super Resolution) veya AMD VSR(Virtual Super Resolution) monitörün native çözünürlüğü üzerinde bir çözünürlükte renderlayıp downscale etme işleminin adıdır. 1080p monitörde destekleyen Nvidia ya da AMD ekran kartınız varsa ayarlardan DSR/VSR açarak istediğiniz bir çözünürlükte render aldırabilirsiniz. Yani evet 4K aldırıp 1080p monitöre downscale ettirebilirsiniz ve sadece oyun değil masaüstünde de yapılıyor bu. Anti-aliasing gibi etkide bulunuyor daha yüksek çözünürlük renderlayıp sığdırdığı için ama AA çözümlerinin aksine dümdüz tüm ekranı render alıyor, yani 4K açarsan bayağı bayağı 4K çizdiriyorsun lamı cimi yok dümdüz 4K çiziyor işte. Monitörün native 4K olsun olmasın fark etmez. Native 4K'ya kıyasla tabi ki aynı görüntü kalitesini veremiyor ama eğer güçlü bir ekran kartı varsa ve oyun da güzel tepki veriyorsa abartılmayan bir ayarla anti-aliasing çözümünden daha iyi jagging engelleniyor.
Şimdi pancamoya anca sıra geldi. Sen de biliyormuşsun zaten DSR'ı. Bunu yazan kişi az biraz anlıyor ama OGSSAA antik bir muhabbet. Bildiğin super sampling. Aşağı yukarı aynı mantıkla çalışıyor. Native çözünürlükten daha yüksek çözünürlük render alarak jagging temizlemeye yarıyor ama çok demanding bir AA çözümü. DSR daha yeni ve daha iyi bir teknoloji. Üstelik DSR/VSR kontrol panelinden falan açılabiliyor ama super sampling için Nvidia Inspector gerekiyor ya da oyunun kendisinin içinde vermesi lazım.4K niye alıyorsun? 1 lod kazandırıyor 2K'nın üzerine. 2x ogssaa+2x(4x) msaa+2af-1lod açmakla aynı şey.
Ray tracing gibi ölçeklenmiyor. Ray tracingde piksel sayısı aynı örneklem sayısı farklı. 500 ışık 500x ogssaa, 500x af gibi çalışıyor. 2K, 4K yapmakla sadece piksel çıktısına yükleniyorsun. Git dsr %200 +4xmsaa yap. Daha bile üste çıkarsın, 5K olur görüntün.
Ne anlatıyor bilen var mı?
Ki bu kadar detaya girmeden bile 4K monitör alma düşük monitör al böyle çözümler kullan demek çok salakça bir söylem. İstiyorsan düzgün bir 4K monitör al tadını çıkar. 1440p alıp 4K DSR açmak kesinlikle native 4K'nın yanına yaklaşamaz görüntü kalitesi olarak.
Bir de bu kadar bahsi geçmişken belirteyim DSR/VSR kesinlikle ideal bir kullanım şekli değil. En başta Windows bozuluyor. Demiştim masaüstünü de DSR ile yükseltebiliyoruz ama mahvediyor görüntüyü. Oyunlarda kullanınca da kalıntı etkiler yapıyor. Oyunlarda da DSR oyuna bağlı olarak tepki veriyor. Ayrıca DSR'ın yenileme hızı sorunları var. 1080p144hz ekranım var 4K DSR açarım 4K144hz CSGO oynarım diyorsan mesela 60hz destekliyor, input lag ile şişiriyor. Böyle tam anlamıyla kullanışlı olmayan bir şeyi native çözünürlük yerine tavsiye etmek çok saçma. Ayrıca pancamonun durumunda bu 2. monitör olacak. DSR zaten daha da saçma bir kullanım şekli oluyor. Bütçen varsa, ihtiyacın varsa, iyi bir ürün denk getirebiliyorsan alabilirsin 4K. Bu üstteki tavsiyeyi falan salla tamamen.