Hikâye Nasıl Yazılır?
Dörtyol Hanı sakinlerine selam olsun! Hikâye yazdığım dönemlerden, katıldığım yaratıcı yazarlık kursları ve benzeri etkinliklerden öğrendiğim, uyguladığım bazı bilgileri sizlerle paylaşmak istiyorum.
Hikâye yazmak zor iş; iyi hikâye yazmak ise daha zor. Ancak dikkat edeceğiniz ufak tefek noktalar, hikâyenizi daha iyi ve ilgi çekici bir hale getirebilir. Şimdi yazacaklarımı daha önce okumuş, duymuş olabilirsiniz; ya da "Ben bunları çoktan aştım kardeşim," de diyebilirsiniz. Yine de henüz yolun başında olan arkadaşlar var. Onlar için önemli bir kaynak olacaktır bu konu.
Ayrıca konuyu hikâye yazımıyla alakalı sorular sormak, yazdığınız/yazmak üzere olduğunuz hikâyeniz ile ilgili teknik konularda görüş almak (betimlemelerimi nasıl geliştirebilirim, daha gerçekçi diyaloglar nasıl yazarım vs.) ve buna benzer konularda soru sormak, görüş almak veya bildirmek için kullanabilirsiniz.
Konu Belirleme:
Bir hikâye oluşturmanın ilk aşaması yazılacak olan temanın ve konunun belirlenmesidir. Konunun belirlenmediği bir hikâye çalışması muhtemelen tamamlanamayacaktır. Hikâye yaşanmış ya da yaşanması muhtemel olayları anlatır. Bu nedenle olabilecek, gerçekleşebilecek tüm olayları kendi zihninizde kurgulayabilirsiniz. Hikâye konusu seçilirken, hikâyede duyguların mı yoksa olayların mı ön planda tutulacağına karar verilmelidir. İkisi arasında bir seçim yapıldıktan sonra hikâye buna uygun formatta kurgulanmalıdır.
Karakter Yaratma/Oluşturma:
Konu belirlendikten sonra hikâye karakterlerini belirlemek gerek. Anlatılan olaylara uygun kişiliklerde ve yeterli sayıda karakter belirlenmelidir. İhtiyaç duyulandan fazla sayıda karakterin kullanılması karışıklığa yol açabilmektedir.
Anlatıcı:
Hikâyelerde önemli unsurlardan biri de anlatıcı ve anlatıcının bakış açısıdır. Anlatılan olayın daha etkili olabilmesi adına en uygun anlatıcı seçilir. Aynı zamanda anlatıcının yazardan bağımsız ayrı bir kişi olduğu da unutulmamalıdır.
Olay:
Seçilen konuya ve karakterlere uygun bir şekilde olayların zincirleme bir şekilde oluşturulmasına gayret edilmelidir. Oluşturulacak olay örgüleri ana olaya gidecek ve onu destekleyecek nitelikte olmalıdır.
Yer ve Zaman:
Hikâyelerin önemli unsurlarından biri de yer ve zaman unsurlarıdır. Anlatılan olaylar uygun mekânlarda gerçekleşmelidir. Zaman kavramı her zaman verilmese de olayın geçtiği zaman ya da olayların gerçekleşmesi sürecinde geçen zaman okuyucuya aktarılabilir. Zaman kronolojik bir sırada akabileceği gibi anlatılan olaydaki canlılığı arttırmak için geçmişten de izler aktarılabilir.
Anlatım Biçimleri:
Bir metinde başarıyı getiren önemli unsurlardan biri de anlatım biçimlerinin ve tekniklerinin doğru bir şekilde kullanılmasıdır. Özellikle hikâyelerde kullanılması zorunlu olan öyküleme ve betimleme anlatım biçimlerinin ustalıkla kullanılması gerekiyor. Hikâyelerdeki yer alan olaylar ancak öyküleyici anlatım ile okuyucuya aktarılabilmektedir. Ayrıca anlatılan olayların etkileyicilik gücünün artması yerinde yapılan tasvirlerle mümkün olabilmektedir.
Dil Bilgisi Kuralları:
Bir metni kaliteli yapan bir diğer büyük unsur ise dil bilgisi kurallarına uygunluktur. Bir hikâyede yapılabilecek olası bir yazım yanlışı okuyucunun dikkatinden kaçmayacak ve metinle ilgili tüm olumlu düşüncelerin yok olmasına neden olacaktır. Yazım kurallarından uzak bir metnin okuyucu tarafından değer görmesi mümkün olmamaktadır. Bu nedenle taslak halindeyken metne birkaç defa göz atmak son derece önem arz etmektedir.
Uzunluk-Kısalık:
Hikâyeler kesinlikle uygun uzunlukta olmalıdır. Burada konuyu anlatış tarzı da önemlidir. Kolay anlaşılır ve sade bir dille anlatılmalıdır.
Anlatış Tarzı:
Hikâye yazımında anlatış tarzı çok önemlidir. Hikâyeyi okuyan kişi kendini o hikayede hayal edebilmelidir. Hikâyeyi okurken hikayede anlatılan olayı kafasında canlandırabilmelidir. Uzun uzun tasvirli anlatımlar yerine, daha etkili, vurucu kelime grupları seçilip, okuyucu kısa sürede etkilenmelidir.
Merak Uyandırma:
Anlattığınız hikâye okuyucuyu düşünmeye sevk etmelidir. Gelişme bölümünde sonucun tahmin edilmesi, merak uyandırmaması, o hikâyenin başarısız olduğu anlamına gelir. Gerekirse anlattıklarınız ile konudan kopmadan kafa karıştırmalısınız.
Diğer Önemli Noktalar:
Okura destekleyebileceği türden en az bir karakter verin. Karakteriniz kedi bile olsa onu öyle inandırıcı bir şekilde sunmalısınız ki okuyucu kedinin konuşabileceğine inanmalı. Bir karakteri inandırıcı kılmanın en kolay ve önemli iki yolu vardır. Birinci yol karakter işi gücü, giyimi kuşamı, başkalarıyla olan ilişkileri, istekleri, zaafları, ayakkabı numarası, sevdiği yemekler, saçını tarayış biçimi gibi detaylarıyla sunmaktır. Bunu yaptığını takdirde okuyucuyu karakteri sonraki davranışlarına daha iyi hazırlarsınız. Ayrıca karakteri okuyucu zihninde canlandırmanın da en kolay yolu budur. Diğer bir deyişle okuyucunun zihninde karakterinizi sözcüklerle çizmeniz gerekmektedir. Mümkünse sesinin kalınlığı/inceliği, teninin kokusuna kadar canlı bir karakter çizmelisiniz.
Karakteri inandırıcı yapan bir diğer unsur ise diyalogtur. Yarattığınız karakterin iç dünyasını okuyucuya aktarmanın en sahici yolu diyalog yazmaktır. Siz bir karakterin canının limonlu dondurma çektiğini okuyucuya yazar olarak söyleyeceğinize bırakın karakteriniz bunu kendi ağzından söylesin. Yani karakterin okuyucuyla konuşmasına izin verin. Okuyucunuz karakterinizin yaşadığına ancak bu şekilde inanacaktır. Diyalog konusunun en hassas noktası karakterin seçtiği kelimeler, kullandığı üslup ve şivedir. Yöresel şiveleri ve belirli sosyal sınıflara ait jargonları kullanmaktan çekinmeyin. Unutmayın ki gerçek hayatta bir sokak çocuğu argo kullanır ama bir prens argo kullanmaz.
Okura mümkün olduğunca fazla ve mümkün olduğunca çabuk bir biçimde bilgi verin. Sakın ola hiçbir şeyi geciktirmeyin. Okurlar, neyin, nerede, nasıl olduğunu tümüyle kavrayabilmeli.
Last edited:
