Kanıt olsa inanmanın hiç bir anlamı kalmayacağını düşünüyorum. Kanıtlandıktan sonra inanç kavramına gerek kalmaz. İnanmak biraz gözün kapalı kendini bırakmak gibi olduğunu düşünüyorum. Elbette okuyup araştırmak ve sorgulamak gerekir ve herkes kendi sorgusunu ve anlamını bulmalı. Kanıt olsa, yaşamınında bir anlam ifade etmeyeceğini düşünüyorum. Yaşamın bir sorgu ve arayış olduğunu, kendi maceramızı yazdığımızı ve bulduğumuz cevaplara göre hayatımızın sonlancağına inanıyorum.
Hıristiyan alemindeki karşı gelmeyi iyi anlamak lazım. Sadece tembeliz ile açıklamanın yetersiz kalacağını düşünüyorum. Bir çok farklı katman mevcut. Din ile yönetmek ile dini bir araç olarak kullanmak, buradaki temel ayrım noktası olduğunu düşünüyorum. Emevi ve Abbasiler arasındaki yaklaşım farkını örnek gösterebiliriz. Papalık önemli bir güç unsurudur ama İslamdaki eş değeri olarak görebileceğimiz halifelik makamı papalık kadar güçlü bir pozisyon değildi. Osmanlıya geçtikten sonra çok az kullanılmıştır ve en son kullanıldığında 1. dünya savaşında çok etkisiz kaldığını gördük.
Toplumsal taraftan baktığımızda bahsettiğiniz okumamazlık ve cahillik çok büyük bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. Bu her iki toplumda da (hıristiyan ve islam) var olduğunu görüyoruz. Buradaki temel farkın, hıristiyan toplumunda, geri kalmışlığın sebebinin din sistemi olarak görülmesi. Diğer tarafta ise devlet ve yöneticiler nezdinde görülmesi olduğunu düşünüyorum. İslam dünyasının şu anki durumunun dinden dolayı değil, dini kullananlardan dolayı olduğunu düşünüyorum. Elinde gücü tutanların, dini kendi işlerine gelecek şekilde kullanmalarından dolayı, toplumlar gelişmiyor. Burada halkı tamamen suçsuz olarak tanımlayabileceğimizden emin değilim ama.
Bir toplumun cahil kalması tamamen onları yetiştiren bir önceki jenerasyon ve yöneticilerin eseri mi, yoksa toplumun kendini geliştirmemesinde kendi de mi suçludur?
Yanlış bir durumun olduğunu fark etmekte toplumun sorumluluğunda fikrimce. Bir iradeye ve zekaya sahip olduğumuzu ve doğru-yanlışı ayırt edebildiğimizi düşünürsek, islam toplumunun şu anki durumunda kendisinin de sorumlu olduğunu düşünüyorum